Natuur: parken en bossen

Gemeentepark

Toegegeven, Gemeentepark klinkt wat saai. Maar laat je niet misleiden, er valt veel te beleven en te zien voor jong en oud. En je wandelt hier door een uniek erfgoedlandschap.

Het Gemeentepark ontstaat in de 18e eeuw toen de Helhoeve omgebouwd werd tot een lusthof in Franse stijl. Wanneer Armand  Reusens in 1872 burgemeester van Brasschaat wordt, laat hij een nieuw kasteel bouwen op het domein dat hij van zijn vader verwierf. Er wordt een mooi landschapspark rond aangelegd met een grote vijver en bossen. Reusens stelt het park open voor het grote publiek.

Na meerdere uitbreidingen van het domein op het einde van de 19e, begin 20e eeuw groeit de totale oppervlakte van het park tot 169 hectare. Door de aanleg van de straat Hemelakkers krimpt het park nadien terug tot 149 hectare. In 1949 koopt de gemeente het kasteel en het park aan. Tot 1951 is het een sanatorium voor kinderen met tuberculose.

Het Gemeentepark wordt in 2009 uitgeroepen tot het eerste Vlaamse erfgoedlandschap, wat staat voor een groter ruimtelijk geheel van erfgoedelementen en -waarden. Het park beschikt dan ook over heel wat historisch erfgoed zoals het kasteel, het boothuisje, het jachtpaviljoen De Peperbus… Buiten gebouwen bestaat het park uit structuurrijke bossen met bomen van soms honderden jaren oud.

Onlangs voerde de gemeente in samenwerking met het agentschap Natuur en Bos een grote vervangingsoperatie uit. Vele laanbomen werden om veiligheidsredenen gerooid en vervangen door nieuwe exemplaren.

Het park is maar liefst 207 voetbalvelden groot. Je kan er heerlijk ontspannen door te kuieren over de statige dreven. Het is er heerlijk vertoeven in de schaduwrijke bossen. Bewonder onderweg de vele natuurlijke en architecturale parels. Stap zonder het te merken naadloos over in het prachtige natuurdomein Peerdsbos. Neem vooral je tijd en rust onderweg uit op de vele banken en picknickplaatsen. Er zijn meerdere zonne- en speelweiden, een sportomloop, een ruimte waar hertjes, geitjes en andere diertjes te bewonderen zijn. Neem een frisse duik in het binnenzwembad waar ook glijbanen, een stoombad en een fitnessruimte zijn.

Sla een balletje op het uitgebreide minigolfterrein of droom weg op de roeivijver aan het romantische boothuisje. Baasjes van honden vinden in het park een grote hondenweide waar hun speelse viervoeters naar hartenlust kunnen rondrennen.

Door het Gemeentepark lopen de wandelknooppunten: 53, 97 en 99. Met deze knooppunten en de knooppunten van het aangrenzende Peerdsbos zijn er voldoende mogelijkheden om een leuke wandelroute op maat uit te stippelen.

Ook de fietsknooppunten 32 en 33 lopen door het Gemeentepark. Via deze punten kan je eenvoudig een route samenstellen om van Brasschaat naar Antwerpen of Schoten te fietsen.

Het Gemeentepark is het hele jaar door een oase van rust, maar leent zich ook uitstekend voor de organisatie van evenementen: de triatlon, het Classic Car Event, dansfestival The Day Before Tomorrow, de Sint-Hubertusviering en meer. 

adres: Oude Baan 1 of Miksebaan 10-12, 2930 Brasschaat

Peerdsbos

Het Peerdsbos grenst aan het Gemeentepark en is één van de oudste bossen van Antwerpen. Er zijn veel wandelwegen, sportmogelijkheden en picknickplaatsen.

Het is zowel voor gezinnen als natuurliefhebbers de perfecte plek voor een aangename daguitstap. De lange rechte dreven maken het wandelen met kinderwagen of rolstoel gemakkelijk. Midden in het bos vind je een horecagelegenheid en kunstgalerij, waar je even kan uitrusten terwijl de kinderen ravotten in de grote speeltuin of een partijtje minigolf spelen.

Voor de durvers is er een hoogteparcours bij Sport Vlaanderen Brasschaat.

adres: Plantaandreef, 2930 Brasschaat

De Mik

Park De Mik is een prachtige Engelse tuin met zonne- en picknickweiden, een grote vijver, zeldzame bomen, een geklasseerde torenpoort en een imposant kasteel. Het grenst aan kinderboerderij Mikerf en het bos De Inslag.

De Mik was lang geleden een beroemd arboretum. Er is nog steeds een hele waaier aan boom- en plantensoorten aanwezig die door hun zeldzaamheid of grote omvang absoluut de moeite waard zijn om te komen bewonderen. Uit een inventaris van 1950 blijkt dat toen al een groot aantal bomen leeftijden hadden van 100 tot 175 jaar. Er zijn dus reuzen bij van meer dan 240 jaar oud!

Op en rond de grote parkvijver leven er vele soorten eenden, ganzen, waterhoenen, meerkoeten en (zwarte) zwanen. Het bos wordt bevolkt door vele zangvogels en zoogdiertjes.

Door het domein is een bezinningspad aangelegd dat eindigt aan de Golem, een groot houten beeld waaraan je je diepste geheimen kwijt kan. Aan de nabijgelegen kinderboerderij is er een horecagelegenheid met grote speeltuin en een hoevewinkeltje.

Het verse hoeveijs, het appelsap, de melkproducten en de gelei zijn typisch voor de Kempen en mag je niet overslaan! Overheerlijk.

adres: Mikhof 25, 2930 Brasschaat

Klein Schietveld

Het militaire domein in wijk Maria-ter-Heide is 10 jaar ouder dan de gemeente Brasschaat zelf. Leger en gemeente hebben daardoor historisch een hechte band. Door de goede verstandhouding mag je mee genieten van een stukje adembenemend mooi militair domein: Het Klein Schietveld. 

Natte heide en vennen, droge heide, landduinen en schrale graslanden lopen hier naadloos in elkaar over.

Het Klein Schietveld is naar Vlaamse normen allesbehalve klein. Het is een aaneengesloten stuk natuur van bijna 900 hectare. Het dankt zijn naam aan de vergelijking met het naastgelegen grotere domein Groot Schietveld. In tegenstelling tot zijn grote broer, is het Klein Schietveld deels toegankelijk voor het grote publiek. Je kan er prachtig wandelen, (spoor)fietsen en paardrijden.

Het Klein Schietveld is militair domein én Europese topnatuur. De militaire aanwezigheid heeft ervoor gezorgd dat het 19e-eeuwse heidelandschap op het Klein Schietveld afgeschermd en dus mooi bewaard bleef. Natte heide en vennen, droge heide, landduinen en schrale graslanden lopen hier naadloos in elkaar over. Het heidelandschap is het leefgebied voor beschermde amfibieën zoals de heikikker, kamsalamander en rugstreeppad. Ook vogels zoals de boomleeuwerik en nachtzwaluw houden ervan.

Dankzij de unieke vegetatie kan je hier uiterst zeldzame vlinders spotten zoals het gentiaanblauwtje. In het fort van Brasschaat overwinteren jaarlijks rond de duizend vleermuizen van verschillende soorten.

Het vliegveld, onderdeel van het Klein Schietveld, lijkt niet meer dan een grote grasvlakte. Maar ook hier komen veel zeldzame plant- en diersoorten voor. Door aangepast beheer wordt de opmars van dominante kruiden en grassen teruggedrongen en krijgen veel zeldzamere soorten zoals het heidekartelblad en gevlekte orchis meer kans om te groeien. En die zeldzame plantjes trekken dan weer heel wat bijzondere insecten en vlindersoorten aan zoals de aardbeivlinder.

De startbanen van het vliegveld worden in het weekend gebruikt door de Brasschaatse vliegclub. Het aan- en afvliegen van de vele sport- en zweefvliegtuigen is een aangenaam kijkstuk voor bezoekers.

Via bewegwijzerde wandelingen ontdek je de mooiste plekjes in het Klein Schietveld of wandel via knooppunten.

Volg onze suggestiewandeling.

adres: Licht Vliegwezenlaan 3, 2930 Brasschaat

De Inslag

De Inslag is een gebied van 165 hectare dat oorspronkelijk ontgonnen werd als akker- en weideland. In de 19de eeuw werd het bebost als onderdeel van een kasteeldomein, wat resulteerde in een prachtig jachtdecor. Tijdens de wereldoorlogen diende het als slagveld, maar na de laatste oorlog werd het sterk gebruikt voor houtproductie. Tegenwoordig wordt het beheerd door het Agentschap voor Natuur en Bos, met een focus op natuurbehoud en biodiversiteit. Het gebied biedt wandel- en fietspaden, geschikt voor kinderwagens en rolstoelen, en wordt doorkruist door het Antitankkanaal. Bovendien ligt het vlakbij park 'De Mick' met een kinderboerderij en is het gemakkelijk bereikbaar met het openbaar vervoer. Het heeft een rijke geschiedenis en biedt nu volop mogelijkheden om van de natuur te genieten. 

adres: Kerkedreef, 2930 Brasschaat

Brusselse Bossen

De Brusselse Bossen hebben als belangrijkste troef hun gevarieerde landschap. Hier kun je zowel door kleine bosjes als over open weiden wandelen, met prachtige uitzichten. In mei wordt de weide versierd met een tapijt van bloeiende boterbloemen. De aangrenzende Kattekensberg is een groot speelbos voor kinderen, wat gegarandeerd plezier oplevert. Daarnaast is er een hondenzone waar honden vrij kunnen spelen. Bovendien passeert het Wandelnetwerk Kempense Heide door dit gebied, wat het aantrekkelijk maakt voor wandelaars.

adres: kruispunt Paulusstraat en Max Hermanlei, 2930 Brasschaat

De Uitlegger

De Uitlegger is vooral aantrekkelijk tijdens de maanden mei en juni, wanneer bloeiende rododendrons en azalea's het gebied sieren. Het bos wordt gedomineerd door naaldsoorten, en er is ook een vijver die op een unieke manier is ontstaan uit bunkers uit de Eerste Wereldoorlog, die bedekt werden met zand om het vijvercomplex te creëren. De aanwezigheid van de Antitankgracht in het gebied zorgt voor een bijzondere biotoop met zeldzame dieren en planten. Bovendien zijn er verschillende rustbanken bij de vijver en een hondenzone waar honden vrij kunnen spelen.

adres: Sionkloosterlaan 36, 2930 Brasschaat