Ontdek het erfgoed van Brasschaat
Brasschaat biedt een overvloed aan prachtige parken en historische monumenten. Of je nu een enthousiaste wandelaar bent, een liefhebber van cultuur, of gewoon op zoek bent naar een ontspannende dag in de natuur, Brasschaat heeft voor iedereen iets te bieden. Laat je meevoeren door de verhalen en geniet van de natuurlijke schoonheid die deze gemeente te bieden heeft.
Een duik in de geschiedenis van Brasschaat
De geschiedenis van Brasschaat gaat ver terug, mogelijk zelfs tot de tijd van de Kelten, die hier hun nederzettingen hadden. Later werd het gebied ingenomen door de Romeinen, en archeologisch onderzoek heeft aangetoond dat de Miksebaan (van Ekeren naar Brecht) waarschijnlijk een oude Romeinse weg was. De naam 'Brasschaat' is afgeleid van 'Bras-', wat verwijst naar Brecht, en '-schaat', wat 'weg' betekent. De Laarse Beek, die nu nog de grens met Schoten vormt, was in de Romeinse tijd de grens tussen de provincies Germania Inferior en Belgica Secunda. In de middeleeuwen markeerde deze beek de grens tussen het bisdom Luik en het bisdom Kamerijk.
Na het ancien régime maakte Brasschaat deel uit van de gemeente Ekeren, maar op 1 januari 1830 werd het een zelfstandige gemeente. Het rijke militaire verleden van Brasschaat is nog steeds zichtbaar in de antitankgracht, het Fort van Brasschaat, en de vele bunkers. Deze militaire infrastructuur heeft tegenwoordig vaak een andere functie gekregen, zoals overwinteringsplaatsen voor vleermuizen.
Kasteel van Brasschaat
Het Kasteel van Brasschaat en het omliggende park hebben een rijke en boeiende geschiedenis. Het park is ontstaan uit drie historische boerderijen: de Vagevuurhoeve, Hemelhoeve en Helhoeve. De Helhoeve, die al in 1602 werd vermeld, vormde de kern van het domein. In de 18de eeuw werd deze boerderij omgebouwd tot een hof van plaisantie, een luxueus buitenverblijf voor welgestelde burgers.
Het kasteel zelf heeft een indrukwekkende evolutie doorgemaakt. In 1864 kwam het domein in bezit van graaf Auguste Reusens. Zijn zoon, Armand Reusens, liet in 1872 de Helhoeve slopen en bouwde in plaats daarvan het prachtige Kasteel van Brasschaat, geïnspireerd door Franse architectuur. Het kasteel werd omgeven door een uitgestrekt park en voorzien van dienstwoningen voor boswachters, hoveniers en conciërges. In 1897 werd het kasteel uitgebreid met twee vleugels en in 1909 werden terrassen aangelegd die naar de vijver leiden.
In 1949 werd het kasteel en het domein door de gemeente Brasschaat aangekocht. Het kasteel werd omgevormd tot een hotel-restaurant en het domein werd een openbaar park. Vandaag de dag biedt het neoclassicistische kasteel van Brasschaat een uniek en sfeervol kader voor familiefeesten, bedrijfsevents en trouwpartijen.
Heb je de obelisk een beetje verder in het park al gezien? Dit prachtig monument, gebeiteld door de Italiaanse beeldhouwer Della Casa, was een geschenk van graaf Georges Reusens aan zijn broer Armand. Het werd in 1884 naar Brasschaat gebracht uit Italië.
Tip:
Maak een wandeling door het prachtige park rondom het Kasteel van Brasschaat en ontdek de rijke geschiedenis en natuurlijke schoonheid. Vergeet niet om ook een kijkje te nemen bij de Hemelhoeve en het charmante boothuisje. Deze locaties bieden een unieke kans om de historische sfeer van het park volledig te ervaren en zijn perfecte plekken om te ontspannen en te genieten van de omgeving.
Fort van Brasschaat
Het Fort van Brasschaat, gebouwd tussen 1909 en 1912, maakt deel uit van de verdedigingslinie rond Antwerpen. Na de Eerste Wereldoorlog werd het fort aangepast om gasaanvallen te weerstaan. Hoewel het Belgische leger eind jaren 1970 probeerde het fort te slopen, bleef de linkervleugel behouden, waardoor een deel van dit historische bouwwerk bewaard bleef.
Hoewel het Fort van Brasschaat zelf niet toegankelijk is voor bezoekers, biedt het omliggende natuurgebied een prachtige gelegenheid voor avontuurlijke wandelingen. Dit gebied is een ware schatkamer van biodiversiteit, waar je verschillende vleermuissoorten kunt ontdekken. Als Europese Speciale Beschermingszone draagt dit natuurgebied bij aan het behoud van unieke flora en fauna.
Tip:
Naast vleermuizen biedt het fort en zijn omgeving een thuis aan diverse planten en dieren. De fortgrachten, bossen, hagen, houtkanten en graslanden zitten vol leven en vormen een rijke habitat voor vele soorten. Vergeet niet je camera mee te nemen om de schoonheid van de natuur vast te leggen!
Antitankgracht
De Antwerpse Antitankgracht, aangelegd tussen 1937 en 1939, is een indrukwekkend stuk militaire geschiedenis dat net voor de Tweede Wereldoorlog werd ontworpen om Antwerpen te beschermen tegen een mogelijke Duitse tankaanval. Deze gracht, met zijn steile zijden, maakte het vrijwel onmogelijk voor tanks uit die tijd om eroverheen te komen, wat het een cruciale verdedigingslinie maakte. De gracht verbindt de Schelde bij Berendrecht met het Albertkanaal in Oelegem en het deel in Brasschaat bevindt zich in domein De Inslag in Maria-ter-Heide.
Met een hoogteverschil van 13 meter tussen het hoogste en laagste punt, was de aanleg van de gracht een technisch hoogstandje. Er moesten maar liefst 15 sluizen worden gebouwd om het waterpeil te reguleren. Langs de gracht en bij de meeste sluizen werden bunkers geplaatst, waarvan er vandaag de dag nog 48 bewaard zijn gebleven. Deze bunkers dienden als extra verdedigingswerken en bieden nu een fascinerend kijkje in het verleden.
Sinds 1994 wordt de Antitankgracht erkend als beschermd landschap. Met een lengte van 33 kilometer is het het langste beschermde landschap van Vlaanderen. Dit maakt de gracht niet alleen een historisch monument, maar ook een prachtige locatie voor recreatie. De gracht verbindt verschillende natuurgebieden, wat het een ideale plek maakt voor een ontspannende fietstocht of een historische wandeling.
Tip:
Combineer je bezoek met een wandel- en fietstocht door het omliggende natuurgebied De Inslag. Terwijl je langs de gracht wandelt of fietst, kun je de strategische betekenis ervan ontdekken en meer leren over de rol die deze verdedigingslinie speelde tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Domein De Mik
Welkom bij Domein De Mik, een plek waar de geschiedenis tot leven komt en de natuur je omarmt. Hier vindt u het majestueuze Kasteel De Mik, een historisch juweel dat dateert uit 1785, en de romantische Torenpoort, gebouwd in 1830. Duik in de geschiedenis terwijl je wandelt door de betoverende Engelse tuin. Laat je verrassen door de zeldzame bomen die het landschap sieren. Het domein grenst aan het bos De Inslag, waar je nog verder kan genieten van het mooie van de natuur. Breng ook zeker een bezoek aan kinderboerderij Mikerf, waar je de schattige dieren kunt bewonderen.
Kasteel De Mik
Kasteel De Mik, gebouwd in 1785 door Henri Stier d’Aertselaar, heeft een rijke geschiedenis. Henri vluchtte negen jaar later met zijn gezin en kunstcollectie naar de Verenigde Staten uit angst voor de Franse Revolutie. In Amerika werd hij bevriend met George Washington. Tijdens zijn verblijf bouwde hij in Maryland een kasteel genaamd ‘Riversdale House’, dat sterk leek op Kasteel De Mik. In 1803 keerde hij terug naar België. Riversdale House, nu een beschermd museum, ligt dichtbij Washington en biedt een unieke inkijk in de historische band tussen België en de VS.
Torenpoort De Mik
De Torenpoort De Mik, gebouwd in 1830 door Jean-Michel Van Havre, geeft het landgoed een romantisch, middeleeuws karakter. Toen de familie Jurgens het domein bezat, woonden de voerder ‘den Door’ en zijn vrouw Angeline 38 jaar lang in het poortgebouw. Ze hadden een moestuin op de plek van de huidige Golemweide en genoten van hun leven in de zeven ruime kamers van het poortgebouw. Angelina beschreef hun woonplek als “klein-Zwitserland in de winter en aan de zee in de zomer,” verwijzend naar de parkvijver.
Mariadomein
Het Mariadomein Kaart in Brasschaat is een verborgen parel die een gevoel van rust en sereniteit uitstraalt. Dit prachtige park biedt een unieke ervaring voor iedereen die op zoek is naar een moment van ontspanning en inspiratie.
Bij binnenkomst word je verwelkomd door de kalme sfeer en de indrukwekkende kunstwerken die het park sieren. De Lourdesgrot, een replica van de beroemde grot in Frankrijk, vormt het hart van het domein. Hier kun je even stilstaan en genieten van de vredige omgeving. De Kruisweg, met zijn prachtige beelden, nodigt je uit om een wandeling te maken en de geschiedenis van het geloof te herbeleven. De Sint-Rochuskapel, een charmant en historisch gebouw, biedt een plek voor stille reflectie.
Tip:
Een bezoek aan het Mariadomein is vooral bijzonder tijdens de zomermaanden. De lange, zonnige dagen en de bloeiende natuur maken het domein nog betoverender. Zin om op wandel te gaan? Bezoek dan de mooie Brusselse Bossen. Misschien kom je wel oog in oog te staan met een eend, een eekhoorn of zelfs een nieuwsgierige koe!
